Koronavirüs sebebiyle gündeme gelen sokağa çıkma yasağı nedir? Hangi durumlarda sokağa çıkma yasağı ilan edilir? Karar nasıl alınır?
Dünyayı etkisi altına alan bir koronavirüs salgınıyla karşı karşıyayız. Ülkeler her geçen gün önlemlerini artırıyor. Ki bu önlemlerden birisi de sokağa çıkma yasağı. Bazı ülkeler bu uygulamaya geçti. Türkiye'de de tartışılıyor... Peki sokağa çıkma yasağı nedir?
Sokağa çıkma yasağı nedir?
Sokağa çıkma yasağı; belli düzenlemeleri uygulamak için bir süre belirterek verilen bir emirdir.
Sokağa çıkma yasağı, her şeyden evvel halk ayaklanmasını, isyanı ve şiddeti önlemesi ve kontrol etmesi için tasarlanmış kısıtlamaları genellikle arzu edilen ve gerekli görülen ya da en kötüsü katlanılmak zorunda olunan bir durumdur.
Belirli dönemlerde (nüfus sayımı, halk ayaklanması ve isyan gibi durumlarda) devletin yaşanan panik ve şiddet dalgasını önlemek amacı ile hayata geçirdiği, ülkede yaşayan kişilerin sokağa çıkmalarının yasaklandığı uygulama.
Sokağa çıkma yasağı iki türlü uygulanmaktadır.
Yasaklama belirli yerlerde ve belirli saatlerde kısmi olarak uygulanabileceği gibi tüm ülkeyi ve tüm saatleri kapsayan bir yasaklama da hayata geçirilebilir.
Türkiye'de nasıl karar verilir?
Mevcut hukukta sokağa çıkma yasağı ‘yetkisi’ iki durumda verilmiştir: Resmi olağanüstü hal ilanından sonra olağanüstü hal idaresine ve sıkıyönetim ilanından sonra sıkıyönetim komutanına.
İki durum da Anayasa’da tanımlanmış hukuku askıya alma müesseseleri içinde verilir.
1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu’nun 3’üncü maddesinde, sıkıyönetim komutanının yetkilerini düzenleyen madde şöyledir:
Madde 3/l. "Sokağa çıkmayı kayıtlamak ve yasaklamak ve gerektiğinde sivil savunma tedbirlerinin tümünü veya bir kısmını aldırmak;"
2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu’nun a ve b bentleri de şöyle:
a) Sokağa çıkmayı sınırlamak veya yasaklamak,
b) Belli yerlerde veya belli saatlerde kişilerin dolaşmalarını ve toplanmalarını, araçların seyirlerini yasaklamak,
