Bizde temel tüketim maddeleri için İtalya’da ise biraz keyif içeceği olarak kullanılan kahve için yapılan toplumsal yardımlaşma ve iyilik olayı…
Bazı fırınlarda tezgahın arkasında bir tabela ve orada artı ile yazılmış rakamlar görürsünüz. O parası olmayanlara verilmesi için alınan ekmek sayısıdır. Ki bazı esnafların camlarına "Askıda ekmek var", "Askıda simit" "Askıda tatlı" gibi yazılar yazdığını görürsünüz…
Parasız alınır
Olayın özeti, durumu iyi olanların, ekonomik olarak alım gücü olmayan insanlar için yaptığı yardım şeklidir… Parası ödenir ve duvara asılır. İhtiyacı olan ve isteyenin para vermeden ekmek, simit gibi şeyleri almasıdır…
Şimdi size buna benzer bir olay anlatacağız. Olayı İtalyan sinema sanatçısı Vittorio de Sica anlatıyor:
İki kahve biri askıda
İtalya’ da Napoli’ nin kenar mahallelerinden birinde, bir Cafe-Bar da, espressolarımızı içiyoruz. İçeri giren müşterilerden biri, barmene "due caffee, uno sospeso (iki kahve, biri askıda)" diyor. İki kahve parası veriyor, bir kahve içip gidiyor, barmen de tezgahın üzerinde asılı duran çiviye bir küçük kağıt asıyor.
Biraz sonra iki kişi içeri giriyor: "due caffee e un sospeso (iki kahve ve bir askıda)" diyorlar, üç kahve parası verip, iki kahve içip gidiyorlar, barmen gene bir küçük kağıt daha asıyor tezgahın üstündeki çiviye…
Bunun gün boyu böyle sürdüğü anlaşılıyor.
Derken üstü başı biraz eski, püskü, belli ki fakir biri bardan içeri girdi, barmene “un caffee sospeso (askıdan bir kahve)” dedi, ve barmenin hazırladığı kahveyi içip, para ödemeden çıkıp gitti. Barmen de tezğahın üzerine asmış olduğu kağıtlardan bir tanesini aşağı indiriverdi…
NOT: Bazı kaynaklarda İtalyanlar'ın bu geleneği Osmanlı’da görüp aldığı belirtiliyor.
