Osmanlı Tarihi’nde gerçekleşen Çırağan Baskını (Çırağan Sarayı Vakası, Çırağan Olayı) nedir ve kimler gerçekleştirmiştir? Çırağan Baskını nasıl sonuçlanmıştır?
Çırağan Baskını diğer isimleriyle Çırağan Sarayı Vakası veya Çırağan Olayı, bir darbe girişimidir. Sultan II. Abdülhamid döneminde 20 Mayıs 1878’de V. Murat’ın tekrar tahta çıkarılmasını sağlama girişimidir. Başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
ÇIRAĞAN BASKINI NASIL OLDU?
93 Harbi yenilgisini ve Ayastefanos Anlaşmaları'nı içine sindiremeyenler gizli bir örgüt kurar ve Rumeli göçmenlerini kışkırtmaya başlar. Onlara göre V. Murat tekrar tahtaçıkarsa Ruslarla savaşılır ve kaybedilen topraklar yeniden geri alınır.
Gizli örgüt harekete geçer ve Ali Suavi önderliğinde V. Murat’ı kaldığı yerden alıp tahta çıkarmak üzerene Kuzguncuk İskelesi’nden Çırağan rıhtımına gelir. O sırada V. Murat annesiyle beraber Çırağan Sarayı’nda kalmaktadır.
Ali Suavi ve çevresindeki asiler, saraydaki görevlileri etkisiz hale getirir.
V. Murat kendisini almaya gelen asileri ve Ali Suavi’yi görünce ürker onlarla gitmek istemez.
Baskını duyan zaptiyeler Beşiktaş ve Yıldız karakollarından bölgeye gelir, isyancılarla çatışır. Birçok isyancı süngü darbesiyle ölür.
V. MURAT OLAY SIRASINDA NE YAPAR?
V. Murat'ın koluna girerek saraydan çıkarmaya çalışan Ali Suavi karşısına Beşiktaş Muhafızı Yedi Sekiz Hasan Paşa’yı bulur.
Yedi Sekiz Hasan Paşa topuzlu sopayı Ali Suavi’nin başına vurur ve Ali Suavi hemen oracıkta can verir.
V. Murat olayın etkisine kapılarak kaçar ve kendisini sarayın hazine dairesine kilitler. Olay sırasında öldürülen asiler arabalara doldurularak Beşiktaş sırtlarına gömülür.
Sultan II. Abdülhamid'i tahttan indirme girişimi başarısızlıkla sonuçlanır.
NOT: V. Murat’ın akli dengesinin pek yerinde olmadığı görüşü vardır. Her ne kadar annesi kabul etmese de yabancı hekimler de akli dengesinin yerinde olmadığı fikrinde birleşmişlerdir.
