Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhuriyeti, 29 Ekim’de ilan etmesinin sebebi nedir? 29 Ekim’in özellikle seçilme sebebi nedir?
Öncelikle Cumhuriyet Bayramı kutlu olsun diyelim ve Cumhuriyetin özellikle 29 Ekim’de ilan edilmesinin sebebine bir bakalım… Tesadüf mü bilinçli bir tarihi seçim mi bunu görelim.
29 Ekim’in sırrı
Mustafa Kemal Atatürk, Cumhuriyeti ilan edeceğini 28 Ekim’de “Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz” diye duyururken 29 Ekim tarihinin anlam ve önemini daha sonra açıklayacaktır. 29 Ekim’i anlamak için 30 Ekim tarihine bakmak gerekir.
30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesi’nin imzalandığı gündür.
Mondros, Osmanlı’yı bitiren, İngiliz işgaline yol açan bir parçalanma ve çöküş anlaşmasıdır.
Mustafa Kemal, 29 Ekim’i, 30 Ekim’e karşı ‘Mazlum milletin ahı, öcü’ olarak tam o gün ilan ettiğini, 1925 yılında cumhuriyet bayramı kutlamaları sırasında açıklar.
Mustafa Kemal Atatürk, Ankara’da Çankaya’da 10 gün boyunca misafir ettiği Fahrettin Altay Paşa’ya o tarihin önemini şöyle anlatır;
Anlayan anladı
“30 Ekim Mondros Anlaşması sonrası çektiğimiz sıkıntıları bilirsin. Sen de oradaydın. Deyiniz ki tarihten silinmek istenen bir milletin ahıdır, öcüdür” der. Altay Paşa “Ama bundan hiç söz etmediniz” diyecek olur. Mustafa Kemal devam eder:
“Övünmek olur, övünmek, benimle beraber mefkureye inananların, milletin ordumuzun hakkıdır…”
Devamında Mustafa Kemal Atatürk 29 Ekim tarihi için “Onu anlayan anladı...” der.
Özetle; Mustafa Kemal adeta zamanı 30 Ekim 1918’de durdurmuş, 5 yıl sonra kazandığı zaferle, 30 Ekim’in bir gün öncesine geri sararak, Batı dünyasına 29 Ekim 1923 cumhuriyet ilanı ile tokadını vurmuştur. Batılı devletlere “Ben 30 Ekim’i tanımıyorum! Sizden bir gün öndeyim. Siz 29 Ekim’i tanıyacaksınız!” mesajını net şekilde vermiştir.
Mustafa Kemal 29 Ekim’in sırrını ‘Mazlum milletin ahı, öcü, intikamı’ olarak tanımlar.
