Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs önlemleri nelerdir? Koronavirüs için hangi ülke hangi önlemleri aldı? İşte detaylar...
İlk olarak Çin'in Vuhan kentinde görüldü. Aralık ayında başlayan ve dünyayı etkisi altına alan virüsün Covid-19 adı verilen hastalığa yol açtığı belirtildi.
Antarktika hariç tüm kıtalara ve 120'den fazla ülkeye yayıldı.
11 Mart'ta Dünya Sağlık Örgütü koronavirüsü "pandemi" (salgın) olarak sınıflandırdı.
Koronavirüse karşı çok sayıda ülke çeşitli önlemler aldı. İşte ülkelerin aldığı önlemler...
Çin
Ocak ayından itibaren önlemler alınmaya başlandı.
Şubat'tan itibaren salgının yayılma hızını azaltmayı başardı.
Virüsün ortaya çıktığı Hubei eyaletinde 60 milyon kişi karantinaya alındı.
İş yerleri, okullar, ibadethaneler, toplu taşıma sistemleri ve çok sayıda kurum kapatıldı.
Spor müsabakalarının da aralarında bulunduğu toplu etkinlikler iptal edildi.
Vuhan kentinde stadyumlar kitlesel karantina merkezlerine dönüştürüldü ve hızlıca çok sayıda hastane inşa edildi.
Her haneden belirli sayıda insanın yalnızca hayati ihtiyaçlarını satın alması için evlerini terk etmesine izin verildi.
Başkent Pekin'e dışardan gelenler bir süre karantina altında tutulmaya başlandı.
6 Mart itibarıyla bu sayının 827 bin olduğu açıklandı.
Çin'in karantina önlemlerini ihlal edenlerin üç ile yedi yıl arasında hapisle cezalandırılacağını bildirdi.
İtalya
12 Mart itibarıyla Çin dışında en fazla koronavirüs vakasının görüldüğü ülke olan İtalya, kademeli bir şekilde koronavirüse karşı aldığı önlemleri artırdı.
Önce 11 kasabaya giriş çıkış yasaklandı ve bazı festivaller ertelendi, ardından 16 milyon kişinin yaşadığı İtalya'nın kuzey bölgeleri karantinaya alındı. Spor müsabakaları ertelendi ve karantina önlemleri bütün ülkeye yayıldı.
Seyahatler büyük oranda kısıtlandı.
Önlemlere rağmen İtalya'da vaka ve ölüm sayılarında artış sürüyor.
3 Mart tarihinde tüm ülkedeki vaka sayısı 2 bin 500 civarındaydı.
11 Mart'ta ise yalnızca o gün teşhis koyulan kişilerin sayısı 2 bin 300, toplam vaka sayısı 12 bin 400 oldu.
Hayatını kaybedenlerin sayısı da benzer bir hızla arttı.
Bunun üzerine 11 Mart Çarşamba akşamı Başbakan Giuseppe Conte tarafından açıklanan yeni tedbirlerle, o güne kadar kısıtlamalarla da olsa açık kalan mağazalar, restoran, bar, kafe gibi mekanların kapatılacağı duyuruldu.
Ancak temel kamu hizmeti veren kurum ve işletmeler açık kalabilecek. Bankalar, postaneler, fabrikalar ve toplu taşıma servisi işlemeye devam edecek.
Halktan, sağlık ve iş gerekçesiyle gerekli olmadıkça evlerinden çıkmamaları isteniyor.
Hükümet koronavirüsle mücadele amacıyla 25 milyar Euro tahsis edildiğini açıkladı. 25 milyar Euro'luk fonun bu tedbirlerden zarar gören ailelere, işletmelere ve sağlık sistemine destek amacıyla kullanılması öngörülüyor.
İş, sağlık, ya da gıda gibi temel ihtiyaçlar gerekçesiyle evden çıkanların, polis kontrolüyle karşılaşırlarsa bu gerekçelerini yazılı olarak bildirmeleri gerekiyor.
Gerekçesiz olarak ya da temel ihtiyaç sayılmayan nedenlerle dışarıda "yakalanan" kişilere cezalar kesilmeye başlandı.
İran
İran, İtalya ile birlikte virüsün uzak doğu dışında en hızlı yayıldığı ülkeler arasında yer aldı.
12 Mart itibarıyla hem ölüm hem de vaka sayısı açısından İtalya'nın ardından dünyada üçüncü sırada yer alıyor.
Ülkede vakaların artış hızında belirgin bir azalma trendi henüz görülmedi. Günlük ölüm sayılarındaki artış da 11 Mart itibarıyla sürüyor.
İran da Çin gibi gerekli önlemleri almakta geç kalmakla eleştirilmişti. Türkiye, İran'dan virüsün yayıldığı Kum şehrini karantina almasını talep etmiş, bu gerçekleşmeyince de sınırlarını kapamıştı.
İran Sağlık Bakan Yardımcısı İraj Harirçi, insanların evlerinde karantinaya girmeye zorlanmasını "Dünya Savaşı öncesi türden bir strateji" olarak adlandırdı.
Bundan kısa bir süre kendisi de koronavirüse yakalandı. Virüs ülkenin cumhurbaşkanı yardımcılarından birine ve Meclis'in yüzde 10'una yakınına denk gelen 24 milletvekiline de sıçradı. Milletvekillerden ikisi hayatını kaybetti. Meclis kapatıldı.
Ülkede yeterli sayıda koronavirüs test kitinin bulunmadığı, bu yüzden doktorların her şüpheli vakayı test edemediği belirtiliyor.
Hükümet virüsün yayılmasının önüne geçmek için okulları kapattı, insanlardan seyahat etmemelerini talep etti.
Cuma namazları iptal edildi, bazı bölgelere girenlerin vücut sıcaklıkları ölçülmeye başlandı.
Metanol içmenin koronavirüsü engellediği söylentileri üzerine bunu yapan 16 İranlı hayatını kaybetti.
İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Nevruz kutlamaları kapsamında yapacağı konuşmayı iptal ettiğini duyurdu.
Futbol müsabakalarının da iptal edildiği ülkede yaklaşan Nevruz'da insanların ailelerini ziyaret etmemesi tavsiye edildi.
Güney Kore
Çok sayıda vakanın görüldüğü diğer ülkelerden Güney Kore, Şubat ayında parlamentosunu ve mahkemelerini kapattı.
Güney Kore genelinde şüpheli vakaların test edilebilmesi için yüz civarında laboratuvarı kullanıyor.
Ülkede şoförlerin arabalarından inmeden ve kimseye temas etmeden virüs testi yapmalarını sağlayan merkezler de var.
Ülkede konserler ve çok sayıda etkinlik iptal edildi.
Güney Kore, diğer ülkelerin henüz uygulamadığı sıra dışı bir yöntem izleyerek virüs tespit edilen herkese bir GPS çipi taktı ve koronavirüslü insanların nerede olduğunu internetten canlı harita ile yayımlamaya başladı.
Ülke virüsle mücadeleye 25 milyar dolarlık kaynak ayırdı.
Alınan önlemlerin ardından ülkedeki günlük vaka sayıları Mart sonundan itibaren azalmaya başladı, ölüm sayılarında ise artış durdu.
Fransa
1 Mart'ta 100 olan vaka sayısı 11 Mart'ta 2 bin 281'e çıktı.
Ülkede bazı milletvekillerinin yanı sıra Kültür Bakanı Franck Riester da virüse yakalandı.
1000'den fazla kişinin bir araya geleceği türden toplumsal etkinlikler yasaklandı.
Disneyland Paris'te çalışan üç kişide virüs tespit edildi.
Önce bazı okullar kapatıldı, 12 Mart günü ise ülke genelinde tüm okulların kapatılacağı açıklandı.
Paris'te Eyfel Kulesi ise nakit para kullanımına son verdi.
Fransa'da bazı spor ve kültür sanat etkinlikleri de iptal edildi.
Ülkedeki Müslüman örgütleri, namazların cami yerine evde kılınma çağrısında bulundu.
İspanya
Akdeniz'deki komşusu İtalya'nın akıbetine uğramak istemeyen İspanya, parlamentodaki bazı oturumları erteledi, İtalya'ya uçuşları sonlandırdı ve kitlesel toplanmaları yasakladı.
Ülkede son günlerde görülen vaka sayısı artmaya devam etti. 8 Mart'ta 149 yeni vaka görülürken bir gün sonra 557 kişide koronavirüs görüldü. 11 Mart itibarıyla bu sayı 582'ye çıktı.
Madrid, İspanya'da virüsün en fazla yayıldığı kent oldu.
12 Mart'ta açıklanan bir karar ile İspanya'da futbol müsabakaları iki hafta ertelendi.
Bazı bölgelerde tüm okullar ve üniversiteler kapılarını kapattı.
150 bin kişinin katılması beklenen Malaga Film Festivali dahil pek çok etkinlik iptal edildi.
İspanya Parlamentosu da bir haftalığına kapatıldı.
Ülkenin turizm sektörünün de olumsuz anlamda etkilenmesi bekleniyor.
Almanya
Almanya da yeni vaka sayısının artmaya devam ettiği ülkelerden.
4 Mart'ta 59, 8 Mart'ta 240 olan günlük yeni vaka sayısı 11 Mart'ta 400'e çıktı.
2 bin 512 vakanın yaşandığı ülkede 11 Mart itibarıyla yalnızca 5 kişi yaşamını yitirdi.
Almanya Başbakan Angela Merkel, Almanya'nın yüzde 60'ına koronavirüs bulaşma ihtimali olduğunu söyledi.
Aralarında Bayern Münih'in Chelsea ile Şampiyonlar Ligi maçı ve Bundesliga maçlarının da bulunduğu çok sayıda futbol karşılaşmasının seyircisiz oynanmasına karar verildi.
Lufthansa, 29 Mart - 24 Nisan arası uçuşlarından 23 binini iptal ettiğini açıkladı.
Ülkede Güney Kore'dekine benzer, insanların arabalarıyla gelip inmeden test yaptırabilecekleri laboratuvarlar kuruldu.
Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn, 1000'den fazla katılımcısı olan etkinliklerin iptal edilmesi tavsiyesinde bulundu.
Başbakan Merkel, bütün çabalarının salgının yayılmasını erteleyerek hastaneler üzerinde daha az baskı oluşmasını sağlamayı hedeflediğini söyledi.
Virüse karşı doktorların kullandığı maskelerin de aralarında olduğu ekipmanların yurtdışına satışı izne bağlandı.
Japonya
11 Mart itibarıyla en fazla koronavirüs vakasının görüldüğü 11. ülke olan Japonya, Reuters'a göre virüse karşı 4,1 milyar dolarlık bir paket hazırladı.
Hükümet, 10 Mart günü bir acil durum taslağı hazırladı. 12 Mart itibarıyla uygulamaya geçmemiş olan taslakta insanların evlerinde tutulması gibi planlar var.
Japonya, yaz aylarında Olimpiyat Oyunları'na ev sahipliği yapacak. Açılışın 24 Temmuz'da yapılması planlanıyordu. Fakat salgının büyümesi, oyunları tehlikeye atıyor.
Taslakta yer alan önlemler arasında eğitime ara verilmesi ve çok sayıda kişinin bir araya gelebileceği türden mekanların kapatılması da var.
Plan, hükümete ihtiyaç duyulan bina veya arsaları geçici bir süreliğine hastaneye dönüştürme izni de veriyor.
Fakat hükümetin bu taslağı ne zaman hayata geçireceği belli değil.
ABD
ABD'de koronavirüs vakalarının sayısı katlanarak artıyor. 8 Mart'ta 106 yeni vaka tespit edilirken bu sayı 11 Mart'ta 307'ye çıktı. Günlük ölüm sayılarındaki artış da sürüyor.
Virüs neredeyse her eyalete yayılmış durumda.
Ülke çapındaki büyük şirketler, çalışanlarını evden çalışmaya sevk ediyor.
Bazı eyaletlerde okullar kapatılırken bazılarında da üniversiteler internet üzerinden ders vermeye başladı.
Pazartesi günü Orlando'da ABD Başkanı Donald Trump'ın katılması planlanan küresel sağlık konferansı iptal edildi.
Ülke genelinde basketbol, beyzbol, futbol ve hokey ligleri maçlarını erteledi.
İngiltere
İngiltere'de 11 Mart Çarşamba, o güne kadar en çok yeni vaka ve ölümün gerçekleştiği gün oldu.
12 Mart'ta bir açıklama yapan Başbakan Boris Johnson, virüse karşı eylem planlarında değişikliğe gideceklerini, bugüne kadar yürütülen virüsün bulaşmasını engelleme aşamasından virüsün yayılmasını geciktirme aşamasına geçtiklerini duyurdu.
Johnson, hastalık belirtileri gösterenlerin 7 gün boyunca evlerinden çıkmamalarını istedi.
Başbakan Johnson, okulları henüz kapatmayacaklarını, bu aşamada kapatmanın daha fazla zarar verebileceğini söyledi. Johnson, spor etkinliklerine de şimdilik seyircilerin gidebileceğini söyledi.
Ülke genelinde okulların yurt dışı tatillerini iptal edilmesi tavsiye edildi, hasta ve yaşlıların da yolcu gemileriyle tatile çıkmaması önerildi.
İngiltere'de 12 Mart'a kadar 596 teyitli vaka bulunuyor. Fakat virüs taşıyan herkesin hastaneye gidecek kadar kötü hissetmediği hesaba katılınca ülke genelinde 5-10 bin kişide virüs bulunabileceği düşünülüyor.
Başbakan Johnson, 12 Mart'taki konuşmasında İngiltere'de pek çok ailenin sevdiklerini zamanından önce kaybedeceğini söyledi.
Belçika
Belçika'daki Leuven Katolik, Antweğen (Anvers) ve Gent üniversiteleri, Perşembe gününden itibaren dersler ağırlıklı olarak internet üzerinden verilecek. Thomas More Uygulamalı Bilimleri Üniversitesi de, gelecek haftaya kadar eğitime ara verdi.
Koronavirüs salgınına önlem amacıyla, 50'den fazla olan gruplar, çevrimiçi uzaktan eğitim alacak. Küçük gruplar ise mümkün olduğunca büyük salonlarda, birbirine uzak mesafelerde bulunmak koşuluyla ders alabilecek. Gent Üniversitesi Rektörü Rick Van de Walle, önümüzdeki günlerde mümkün olduğunca çok sayıda dijital öğretim yöntemi uygulanacağını söyledi. Üç üniversite de, personelinin mümkün olduğunca evden çalışmasını istiyor.
Koronavirüs salgını nedeniyle aile hekimleri için mevzuat değişikliğine gidildi. Telefon görüşmelerinde soğuk algınlığı şikayetini dile getiren herkes, seyahat geçmişine bakılmaksızın doğrudan 7 günlük hastalık iznine ayrılacak. 7 gün boyunca evden çıkmaması istenen hastada bu süre sonunda semptomların devam etmesi halinde hastaneye sevk edilecek.