Pazar günü başlayan, insan psikolojisinde gerilime yol açan, pazartesi (sendromu) gününü sevimsiz kılan olayların nedenleri ve çözüm önerilerine bilimsel gözle bakalım...
Özel Konak Hastanesi Uzman Doktoru Bahar Eken'in görüşüne göre; "Pazartesi Sendromu"nun tanımına, nedenlerine ve çözüm önerilerine bir bakalım...
Şu sorulardan birine cevabınız evet ise;
Pazar günleri midenizde bir rahatsızlık hissediyor musunuz?
Pazar günü bitiyor diye, kendinizi gergin ve sinirli hisseder misiniz?
Yaklaşan hafta hakkında endişeleriniz oluyor mu?
Hafta sonunun bitiyor olmasından dolayı Pazar günü hüznü yaşadığınız olur mu?
Hafta sonunun son saatleri ellerinizden kayıp giderken kendinizi çaresiz hissettiğiniz oluyor mu?
Pazar geceleri uyku problemleriniz oluyor mu? Ya da uyuyamadığınızda korku ve endişeniz artıyor mu?
Yine yeniden Pazartesi düşüncesi sizde gerginlik, dehşet yaratıyor mu?
O ZAMAN PAZAR GECESİ SENDROMU MAĞDURUSUNUZ...
Pazartesi sendromu diye geçer ama bir gün öncesi vardır. Pazar gecesi sendromu, Pazar gecesi hüznü, Pazar stresi gibi çeşitli adlandırmalar da yapılabilir. Bireye özgü değildir, evrenseldir, çoğumuzun yaşadığı, hissettiği, paylaştığı ortak bir durumdur ancak reaksiyonlar her birey için farklı özellikler taşımaktadır.
Öncelikle bu sendrom medikal veya psikiyatrik bir bozukluk değildir. Günlük emosyonel durumların kapsamına girmektedir. Burada üzerinde önemle durulması gereken konu hangi sıklıkta gerçekleştiği, niteliği, şiddeti, sürekliliği, psikososyal işlevselikte oluşturduğu bozulma derecesidir.
Sık gözleniyor ve uzun sürüyorsa, özellikle gerek mesleki gerek özel gerekse sosyal hayatta yeti kaybına neden oluyor, işleyişi bozuyorsa dikkate alınmalıdır. Bu durumda depresyon , anksiyete bozuklukları, alkol-madde kullanım bozuklukları, uyku bozuklukları gibi pek çok psikiyatrik bozukluğu ortaya çıkarabileceği bilinmektedir. Bu nedenle bu sendromu şiddetli yaşayan bireylerin, böyle durumlarda ek psikiyatrik değerlendirme için uygun şekilde yardım almaları, yönlendirilmeleri sağlanmalıdır.
Pazar gecesi stresi; uyku problemleri, stres, üzüntü, endişe ve kaygı halini içermektedir. Semptomlar Pazar akşamı yeni güne hazırlanırken başlar, relaksasyonun son saatlerini, Pazar akşam yemeğini, uyku düzenini etkiler. Pazartesi sabahı birey işe vardığında ise son bulur. Sorunun daha şiddetli yaşandığı bireylerde, Pazartesi sabahları aşırı korku, olumsuz düşünceler, dikkat ve konsantrasyon güçlüğü, bulantı, kusma, iştah değişiklikleri görülebilir.
Pazartesi Sendromunun nedenleri nelerdir?
- Genellikle 5 gün süregen, yoğun çalışma ve dinlenmek için geriye sadece 2 günün kalmasının sonucudur.
- Stres kaynaklıdır ve daha çok iş stresi kökenlidir. Aile içi, sosyal ilişki sorunları yaşayan bireylerde daha şiddetlidir ve stres yaratır.
- Pazartesi'nin kişi için anlam ve önemi, neyi ifade ettiğidir. Birçoğumuz için Pazartesi günleri okul günlerine ilişkin eski duyguları canlandırır. Ödevlere dayalı olarak korku ve düş kırıklıklarını canlandırma.
Pazartesi Sendromu için öneriler
- Gevşemeye çalışın ve olumsuz duygularınızın yalnız size özgün olmadığını , geçici olduğunu düşünmeye çalışın.
- Kendiniz ve aileniz için hafta sonu eğlenceli bir aktivite planlayın.
- Yürüyüşe çıkın veya yüzün.
- Endişelerinizi, düşünce ve duygularınızı daha fazla dile getirin, seslendirin.
- İşinizdeki ve okulunuzdaki pozitif şeylere odaklanın.
- Pozitif yönlerinizi ön plana çıkarıp yoğunlaşma sağlayın.
- Yoğun haftalar öncesi iyi hazırlanın, hazırlıklı, donanımlı olun.
- Gün içinde uyumayın
- Kafeinli, alkollü, kolalı içeceklerden, ağır yemeklerden ve tütün kullanımından kaçının.
- Dinlenmenize yetecek kadar uyuyun. Ne eksik ne fazla.
