Kısaca Harlow kimdir? Harlow'un sahte anne deneyi olarak da bilinen maymunlara uyguladığı deney nasıl sonuçlanır?
Öncelikli olarak bilim insanı Harlow'u kısaca anlatalım... Tam adı; Harry Frederick Harlow... 1905 yılında ABD’nin Iowa eyaletinde doğdu. Psikologdur. Özellikle sosyal ve bilişsel gelişimde arkadaşlık ve çocukların bakımının önemini ortaya koyar. Geçelim maymunlarla ilgili deneyine...
Harlow, yeni doğan maymunları anneden ayırarak bir kafese yerleştirir. Kafesler konforludur. Maymunlar burada büyür.
Kafese tahta ve telden yapılmış silindir şeklinde yapay iki anne maymun yerleştirilir.
Annelerden birinin kafası tahtadan, vücudu ise telden yapılmıştır. Süt verebilmesi için de göğsüne biberon yerleştirilir.
Yavru maymun biberona temas ettiğinde arkasındaki ampul sayesinde sıcaklık verir.
Geçelim diğer yapay anneye... Tahta bir kafa ve tel silindir bir gövdeden yapılır, temas halinde sıcaklık verebilmesi için arkasına bir ampul yerleştirilir. Ve üzerinde de kahverengi yumuşak bir havlu sarılır. Biberonu yoktur.
Maymunlar hangisini tercih eder?
Maymunlar acıktıklarında süt veren tel yapay anneyi tercih eder. Ancak sadece besin ihtiyaçları olduğunda. Ancak kafese onların korkabilecekleri nesneler koyduklarında ve ses çıkarıldığında, maymunların havluyla sarılan yapay anneye koştukları ve sarıldıkları görülür. Ve böylece rahatlarlar. Açlıkta biberonlu anne, kaygı, korku ve anksiyetik durumlarda havluyla sarılan yapay anne tercih edilir. Uyku halinde de havlu sarılı anneye gidilir.
Deneyin sonuçları
Çıkan sonuçlara gelirsek; Bebek ve anne arasındaki bağlanma doğrudan besin ihtiyacı gibi fizyolojik ihtiyaçların karşılanmasıyla oluşmaz. Tek başına bağlayıcılıkla besin ihtiyacı yeterli değildir. Çocuk ve anne arasındaki temel bağlanma besin ihtiyacından ileri gelir tezini çürütür.
Deneyde kullanılan maymunların ilerleyen süreçte (yetişkinlik) gerçek bir anne-yavru ilişkisi yaşayamadığından, ciddi sosyal sorunlarla karşılaşırlar.
Deneydeki erkek yavrular, yetişkinlikte çiftleşme sorunları yaşar, bazıları çifteleşmede zorlanır, bazıları hiç çiftleşmez.
Dişi maymunlar kendi yavrularıyla sağlıklı ilişkiler kuramaz, onlara ciddi cezalar ve yaptırımlar uygular.
