Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethi sonrası şehri teslim ettiği belediye başkanı kimdir? İstanbul’un ilk belediye başkanının icraatları neler olmuştur?
İstanbul! Napolyon’un “Dünya tek devlet olsaydı başkenti İstanbul olurdu” sözüne mazhar olmuş çağ değiştirmiş tarihi, turizmi ve milyonları içinde barındıran şehir.
Denizi, iki kıtada da hüküm süren coğrafyası, kültürü ve tarihiyle...
Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fethetmesinin ardından müthiş hazine İstanbul’u teslim edecek güvenilir, zeki birini aramaktadır. Ve o kişi daha önce Bursa Sultaniye Medresesi’ne tayin ettiği Kadı Hızır Çelebi’dir.
Hızır Bey kimdir?
6 Ağustos 1404’te, Akşehirli Nasrettin Hoca’nın torunu olarak Sivrihisar’da dünyaya gelir.
Eğitimini Bursa’da, devrin ileri gelen alimi Molla Yegan’dan alır. Ve genç yaşta Molla Yegan’ın kızıyla evlenir.
Sivrihisar Medresesi’nde görevlendirilir.
Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fetih hazırlıkları yaptığı sırada Edirne’ye gelen bir Arap alimi, bilgisiyle ortalığı kasıp kavurur.
Sultan Fatih, kimsenin susturamadığı Arap alim için bilgisiyle nam salmış genç bir müderris Hızır Bey’i Sivrihisar’dan çağırır.
Genç müderris, hünkarın huzurunda Arap aliminin her sorusuna cevap verdiği gibi kendi sorduğu sorulara cevap alamaz. Başarısıyla hünkarın takdirini kazanan Hızır Bey, Bursa’daki Sultaniye Medresesi’ne tayin edilir.
Hızır Bey, yalnızca dini ilimlere değil; matematik, astronomi gibi fen ilimlerine de hâkim olduğundan, döneminin “ilim dağarcığı” olarak nitelendirilir.
Sonrasında Fatih Sultan Mehmet, yedi cihana destan olan İstanbul’u 1453 yılında Hızır Bey Çelebi’ye emanet eder.
İstanbul’un ilk kadısı olan Hızır Bey Çelebi, idari ve şeri işlerin de kendisine verilmesiyle İstanbul’un en büyük idare amiri ve ilk belediye başkanıdır. 1453’ten hayatını kaybettiği 1458 yılına kadar görevde kalır.
Hızır Çelebi şairdir de. Manzum olarak kaleme aldığı ünlü eseri Kaside-i Nuniyye vardır.
1458’de İstanbul’da vefat eder ve Vefa ile Zeyrek arasında, Voynuk Şücaeddin Camii yakınına defnedilmiştir.
Hızır Bey’in icraatları
- İlk iş olarak İstanbul surlarının tamirini yaptırır. Yıkılan kale duvarları yeniden inşa edilir, açılan gedikler eski haline getirilir.
- Belediye Hizmetleri’ne yönelik suçlar için özel mahkemeler kurar.
- Pazarlarda tartılara ayar şartı getirir.
- Satılan gıdalara denetim yaptırır.
- Esnafa kayıt ve tescil zorunluluğu getirir.
Kaynak: Marmara Life
