Yönetim biçimleri nelerdir? Devletlerin anlayışını ve yapısını anlatan yönetim biçimlerine ve tanımlamalarına bakalım…

Yönetim biçimi, devletlerin idare şekilleridir. Bir anlamda yönetim biçimleri kuruluştan yaşayışa kadar birçok şeyi ifade eder. Milletin hayat tarzını gösterir. İşte yönetim biçimleri ve açılımları…

Liberal yönetimler

Liberalizm: Özünde siyasi, ekonomik ve toplumsal özgürlük vardır. Liberteryanizm ise; Devletin topluma ve ekonomiye müdahalesinin minimize edilmesi gerektiğini savunan görüştür.
Kapitalizm: Üretici güç olarak para ve dolayısıyla sermayeyi görür. Merkantilizm ise; sermaye birikimi ve ticaretin devletlerin asıl gücünü oluşturduğu savunulur.
Cumhuriyet: Temsili demokrasi vardır. Halkın kendisini yönetmesidir.
Demokrasi: Her bireyin yönetime doğrudan veya dolaylı olarak katılımını sağlama.

Devletçi yönetimler

Devletçilik: Ekonomik ve sosyal hayatta devlet vardır. Devlet üretime hakim güç olarak ön plana çıkar.
Sosyalizm: Devletin, üretim araçlarına (fabrikalara, tarım arazilerine, hayvan çiftliklerine, maden ocaklarına) ve temel tamamlayıcı kurumlarına (bankalar, kooperatifler) mutlak egemen ve sahip olmasıdır.
Komünizm: Sınıfsız bir toplum oluşturulmak istenmesidir.
Sosyal Demokrasi: Toplum yararına olmak üzere devletin ekonomiye ve sosyal hayata müdahale ettiği bir sistemdir.
Demokratik Sosyalizm: İşyerinde demokrasi, işçilerin ve işçi kooperatiflerinin sahip olduğu mülkiyet fikri vardır. Klasik sosyalizmin aksine çok partili sistem savunulur.

Otoriter yönetimler

Otoriteryenizm: Bireysel özgürlüklerin kısıtlandığı ve iktidara halkın mutlak itaat etmesi yönünde baskıların yapıldığı bir sistemdir.
Otokrasi: Yönetici, bütün siyasi yetkileri tek başına elinde bulundurur veya sonradan toplar. Bir biçimde denetim mekanizmalarının dışında kalmasını sağlayacak bir sistem oluşur.
Nasyonalizm: Millet (ulus) kavramını esas alan bir ülke yapılanması öngörülür. Etnik (kabileler şeklinde) veya dinsel (ümmet şeklinde) bir toplumsal birlikteliği reddeder.
Militarizm: Askeri örgütlenme ve savaş ekonomisi uygulanır.
Totalitarizm: Devletin mutlak üstünlüğü, devlete mutlak itaat öngörülür.
Despotluk: Zorbalığı, acımasızlığı araç olarak kullanan bir kişi iktidara mutlak hakimdir. Sivil görünümlü ancak baskıya dayalı bir rejim vardır. Hızla diktatörlüğe dönüşebilir.

Faşizan yönetimler

Faşizm: Lider sultası vardır ve ona tartışmasız itaat edilir. Irkçı örgütlenmeler ve söylemler bu tip bir siyasal sistemin odak noktasında yer alır. Günümüzde Neo-Faşizm adı verilen bir alt türü de bulunur.
Nasyonal sosyalizm (Nazizim): Güç birliğini esas alan bir toplum birlikteliği fikrine dayanır. Günümüzde Neo-Nazizm adı verilen bir alt türü de bulunur.

Monarşik yönetimler

Monarşi: Tek kişinin iktidara mutlak hakim olmasıdır.
Mutlakiyet: Hükümdarın yetkileri mutlak ve paylaşılamazdır. (Monarşinin bir alt türü olarak ele alınmalıdır.)
Meşrutiyet: Hükümdarı çeşitli ölçülerde denetleyebilen ve iktidar yetkisini farklı düzeylerde paylaşabilen bir meclisin / parlamentonun bulunması halidir. (Monarşinin bir alt türü olarak ele alınmalıdır.)
Sembolik monarşi: Hükümdarın hükmetme gücü elinden alınmış, kraliyet kavramı tamamen sembolik bir duruma gelmiştir. Fiili yönetim yetkisi, parlamentolara ve hükûmetlere aittir.

Oligarşik yönetimler

Oligarşi: Ülkedeki küçük bir grubun, veya bir sınıfın yönetim yetkisine sahip olması durumudur.
Plütokrasi: Zenginler sınıfının ülkeyi yönetmesidir. (Timokrasi sözcüğü de benzer bir yönetim biçimini ifade eder.)
Teknokrasi: Bilginlerin, akademisyenlerin iktidarıdır.
Aristokrasi: Seçkinler veya soylular sınıfı ülkeyi yönetir.
Teokrasi: Ülkeyi din adamları sınıfının yönetmesidir.
Jüristokrasi: Yargıçlar sınıfına yönetim hakkı tanınmasıdır. (Kritarşi sözcüğü de benzer bir yönetim biçimini ifade eder.)
Stratokrasi: Askeri sınıfın egemenliğine dayalı bir yönetim şeklidir.
Meritokrasi: Liyakata dayalı olarak sınavla işbaşına gelen bir sınıfa yönetim hakkı tanınmıştır.
Etnokrasi: Ülke yönetiminin baskın olan etnik grubun kontrolünde olduğu ve bu kontrolün yönetimdeki grubun çıkarlarını ilerletmek için kullanıldığı sosyolojik, siyasal veya toplumsal sistemdir.

Federatif yönetimler

Federasyon: İçişlerinde bağımsız ama daha büyük bir devlet yapısına da sıkı sıkıya bağlı, çeşitli nedenlerle dışişlerinde bağımsız davranamayan devletçiklerin birleşmesiyle oluşan kapsayıcı bir devlettir.
Konfederasyon: Hem içişlerinde hem de dışişlerinde bağımsız olan, ancak ortak ve sınırlı çıkarlarını birlikte gerçekleştirmek amacıyla, bir antlaşma ile kurulan topluluklardır.

Anarşi

Anarşizm: Her tür otoriteyi, yönetim anlayışını reddeden görüştür. İnsanın devlet kurumuna ihtiyacı olmadığı savunulur. Anarko-komünizm, Anarko-kapitalizm, Anarko-sendikalizm, Anarko-nihilizm gibi türleri bulunmaktadır.
Yönetim biçimleri nelerdir? Devletlerin anlayışını ve yapısını anlatan yönetim biçimlerine ve tanımlamalarına bakalım…

Bi'SORU DAHA?

1 Mayıs Marşı'nın sözleri ve hikayesi nasıldır?

İşçi ve emekçilerin bayramında onlarca, yüzlerce, binlerce insanın söylediği 1 Mayıs Marşı'nın sözleri nasıldır? 1 Mayıs Marşı nasıl ortaya...

Kabotaj nedir? Kabotaj Bayramı ne zaman kutlanır?

Kabotajın tanımı nasıldır? Türkiye'de Kabotaj Bayramı ne zaman kutlanır? Kabotaj Bayramı'nın tarihi süreci nasıldır?

Cumhurbaşkanı’nın yemin metni nasıldır?

Cumhurbaşkanı, seçilmesinin ardından yeminini eder. Ve bu yemin metni anayasanın 103. Maddesinde yer alır.. İşte cumhurbaşkanının yemin metninin...

İETT’nin açılımı nedir?

İstanbul trafiğinin vazgeçilmezlerinden olan İETT'nin açılımı nedir? İETT tam olarak ne zaman kuruldu? İETT'nin kısa tarihçesi nasıldır?

Yorgan gitti kavga bitti deyiminin hikayesi nasıldır?

Yorgan gitti kavga bitti deyimiyle anlatılmak istenen nedir? Nasrettin Hoca'nın eşiyle yaşadığı yorgan diyaloğu nasıldır?

Beş para ver konuştur, on para ver susturamazsın sözünün anlamı nedir?

Atasözleri bazı olay ve kişilikleri o kadar iyi özetler ve anlatır ki. İşte onlardan birisi de "Beş para ver konuştur on para ver susturamazsın"...

İSKİ’nin açılımı nedir? İSKİ’nin kısa ve genel bilgileri nelerdir?

İSKİ ne zaman kurulmuştur? İSKİ'nin idari yapısı nasıldır? İSKİ abone sayısı kaçtır? İSKİ'nin kaç adet arıtma tesisi vardır?

Zıkkım sözü nereden gelir?

Zıkkım ne demektir? Zıkkım sözü nereden gelir? Zıkkım ye, zıkkımın kökü, zıkkım iç sözleriyle anlatılmak istenen nedir?