Eşek sudan gelinceye kadar dövmek sözünün anlamı nedir? Eşek sudan gelinceye kadar dövmek deyimi nasıl çıkmıştır?
Öncelikli olarak deyimin hikayesini anlatalım ve sonrasında anlamına bakalım... Balkan Harbi zamanı. Cephedeki askeri birliğin su ihtiyacını her bölüğün saka neferleri temin eder. O zamanlar, mekkare katırlarından başka adına karanfil kolu denilen, merkepli nakliye kolları da vardır. Her bölüğe de bir merkep tahsis edilir.
Eşeklerle su taşınır
Saka neferleri bu eşeklere yükledikleri fıçılarla, ordugaha yarım saat uzaklıktaki bir pınardan su taşır. Bölüklerden birisinin saka neferi çok saf ve tembeldir. Bir gün pınar başında yatar, uyur. Eşek de çimenler üzerinde otlarken uzaklara gider. Uyandığı zaman akşam olmak üzeredir. Merkebi arar, bulamaz. Koşarak bölüğe gelir.
Yüzbaşı sorguya çeker
Susuzluktan kıvranan bölüğün çavuş ve onbaşıları sakayı yakaladıkları gibi, bölük kumandanı alaylı yüzbaşının karşısına çıkarırlar. Çok sert ve aksi bir adam olan yüzbaşı saka neferini sorguya çeker.
Neticede uyuduğunu ve eşeğini kaçırdığını öğrenince, hemen etrafa atlılar çıkarıp eşeği aratmaya gönderir. Sakayı da çadırın direğine bağlayıp başlar dayak atmaya.
Can acısı ile avaz avaz bağıran saka:
- "Aman yüzbaşım, ölüyorum, bir daha uyumayacağım. Artık dövme!" diye yalvarır.
Yüzbaşı:
- "Acele etme, daha eşek bulunamadı. Eşek sudan gelinceye kadar dayak yiyeceksin ki bir daha eşeğine sahip olup, muharebe yerinde, vazife başında uyumayacaksın" der.
Türk Dil Kurumu'nda (TDK)
Eşek sudan gelinceye kadar dövmenin anlamı; adamakıllı dövmektir. Özetle; birisini hatasından dolayı uzun süre cezalandırmak ve bir daha yapmaması adına ders vermek anlamında kullanılır.
