Satranç nasıl oynanır? Satranç oyununun genel kuralları nelerdir? Satranç taşları nasıl hareket ederler? ROK nasıl yapılır? Beraberlik hangi hallerde olur?

Zeka ve strateji oyunudur satranç. Özellikle çocuklara küçük yaştan itibaren öğretilmesi önerilir. Çünkü düşündürür. Savunmayı ve hücumu yenilerek ve yenerek öğretir. Vezir de olabilirsiniz, piyon da. Farklı farklı özellikleri bulunan asker diyebileceğimiz taşlarla hareket edersiniz. Geçelim detaylarına ve sıfırdan satranca başlamaya....

Her iki tarafın da 16’şar taşı vardır. Biri açık renkte diğeri ise koyu renkte. İlk hamleyi hep beyaz taşlara sahip olan kişi yapar.
Satranç tahtasının üzerinde 8’er kareden oluşan 8 yatay ve 8 dikey toplam 64 kare vardır. Kareler açık ve koyu renktedir.
Tahtanın sağ alt köşesinde beyaz kare olmalıdır.

Satranç takımı taşları

KALE (İkişer tane)
AT (İkişer tane)
FİL (İkişer tane)
VEZİR (Bir tane)
ŞAH (Bir tane-Üzerinde artı işareti vardır)
PİYON (Sekiz tane)

Satranç taşlarının yerleşim düzeni:
Kaleler köşelerde yanlarında da AT vardır. Atların yanında FİL onun da yanında VEZİR bulunur. Beyaz vezir beyaz karede, siyah vezir siyah karede olmalıdır. Vezirin yanında da ŞAH bulunur. Arka sıranın hemen önünde ise 8 tane PİYON yer alır.

Taşların hareketleri nasıldır?

PİYON: Düz gider çapraz yer. İlk çıkışta iki kare gidebilirler. Geri hamle yapamazlar. Rakibin son karesine geldiklerinde VEZİR olabilirler. Tercihe bağlı olarak başka bir taş yerine de geçebilir.
KALE: Yatak ve dikey olarak istediği kadar gidebilir.
FİL: Çapraz gider, çapraz yer.
VEZİR: Düz ve çapraz gider sınırı yoktur.
AT: L şeklinde hareket eder ve taşların üzerinden atlayabilir.
ŞAH: Bitişiğindeki alanlarda sadece bir kare gidebilirler.

ROK nasıl yapılır?

Rok yapma, şah ile kale arasında olan bir hamledir. Şah, kalelerden birine doğru iki kare ilerletilir, kale de şahın üzerinden atlatılarak bitişiğindeki kareye konur. Savunma amaçlı bu hamle yapılırken kale ile şah arasında fil ve atın olmaması gerekir. Ayrıca eğer şah ve kaleden birisiyle daha hamle yapılmışsa (yerinden oynamışsa) ROK yapılamaz. Rakip "ŞAH" çektiğinde de ROK olmaz. .

MAT nasıl olur?

Ve gelelim en önemli noktaya. Satrançta amaç şahı mat etmektir. "Şah" mat olduğunda oyun biter. Rakip karşı tarafın ŞAH'ını yemek için hamle yapar ve "ŞAH" der. Eğer ŞAH'ın kurtuluşu yoksa ve hamle şansı kalmadıysa karşı taraf kazanır.

Satrançta beraberlik halleri

Karşı taraf "ŞAH" demeden hamle yapamıyorsa PAT durumu oluşur ve oyun berabere biter. Taraflar arasındaki anlaşma, aynı oyunun üç defa tekrarı ve ŞAH dışında taşı kalmayan veya hamle şansı olmayan kişinin en az 50 hamle (Bu turnuva kurallarına göre değişim gösterebilir) yapması halinde oyun beraberlikle sonuçlanır. 

NOT: Hamle sırası kendisinde olan oyuncu taşlarından birine dokunursa onu oynamak, rakibin taşlarından birine dokunursa onu almak zorundadır. Eğer tutulan taş oynanamıyorsa ya da alınamıyorsa, bunun bir sonucu yoktur. Oyuncu tuttuğu taşı elinden bırakmadıkça onu herhangi bir kareye koyabilir. Taşları düzeltmek amacıyla tutmak isteyen oyuncu rakibine önceden "düzeltiyorum" diyerek haber vermelidir. 

Ayrıca yazılı anlatımdan ziyade birisinin uygulamalı olarak anlatması daha kolay öğrenme yoludur. Öncelikli olarak tahta üzerindeki diziliş, taşların özellikleri kavranmalı ve sonrasında oynayarak taşların değeri görülmelidir. Satranç bilen her bir yetişkinin bir çocuğa satranç oyununu öğretmesi dileğiyle.

BOL HAMLELER...