Düziçi Köy Enstitüsü Müdürü Lütfi Dağlar'ın Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'den iki isteği nedir? İsmet İnönü'nün Düziçi Köy Enstitüsü ile ilgili izlenimleri nelerdir? 

Bir döneme ışık tutan ancak acı bir şekilde kapatılan hayat okullarındandır Düziçi Köy Enstitüsü de... Müdürü Lütfi Dağlar'dır.

Cumhurbaşkanı İsmet İnönü 7 Ekim 1943'te Malatya'dan gelerek Düziçi'ni ziyaret etmiştir. Yolculuk trenle olmuştur. İsmet İnönü özellikle tarla ve bahçe ziraatı üzerinde durur, iplik tezgâhlarını ve teferruatını görür, Enstitü Müdürü Lütfi Dağlar’dan izahat alarak, hoca ve talebelere memnuniyetlerini ifade eder.

İnönü'nün yanında Büyük Millet Meclisi Reisi Abdülhalik Renda, Meclis Reis Vekillerinden Trabzon Mebusu Hasan Saka, Genelkurmay Asbaşkanı Orgeneral Asım Gündüz, Korgeneral Mustafa Muğlalı, Tümgeneral Şükrü Kanatlı da vardır.

Şiirler okunur türküler söylenir

Müdür Lütfi Dağlar, İnönü ve misafirleri enstitünün inşaatı için kum ve çakıl temin ettikleri Deliçay’a, tuğla ürettikleri tuğla ocağına, enstitünün ilk inşa edilmiş yerine çıkarır. Büyük dut ağaçlarının olduğu, bayrak törenlerinin ve konuşmalarının yapıldığı avluda konuklar için oturacak yerler yapılmıştır ve buraya buyur edilir.
Şiirler okunur, türküler söylenir, milli oyunlar oynanır.
İnönü “Çocuklar İstiklal Marşı’nı” söylesinler diye buyurur. Daha sonra öğretmen, öğrenci ve kız erkek öğrenciler arasındaki ilişkileri sorulur.

İnönü'nün yıllığa yazdığı not

İnönü, müdür odasına girerek disiplin kurulu tutanak ve karar defterlerini inceler.
İnönü’den Dağlara "Benden bir isteğin var mı?" sorusu gelir.
Düziçi Köy Enstitüsü Müdürü Lütfi Dağlar isteklerini sıralar:
"İki dileğim var, birincisi sizi getiren, şimdi götürecek olan trenin durduğu Yarbaş’ına bir tren durağının yapılması. İkincisi de Enstitü’müze bir kamyon verilmesi" der.
Cumhurbaşkanı İsmet İnönü: "Birincisi kolay, ikincisine söz veremem" cevabını verir. Aslında ikinci cevap ülkenin ne kadar zor şartlar altında olduğunun belgesidir.

İnönü, enstitünün yıllığına şu notu yazmıştır: “Düziçi Köy Enstitüsünü ziyaret eyigün, eyi hatıra, teşekkür.”
İnönü, kendi not defterine ise sabah saat "Yarbaşı İstasyonu. Düziçi Köy Enstitüsü. Sıtma bölge. Durağa İstasyon İsterler. Haruniye arazi meselesi. Şairler dolu bir enstitü. Alman Mektebi" gibi kısa notlar almıştır. 

(Fotoğraf: www.dortyolum.com sitesinden)