Adı Kırkayak, kelimenin özü Latince “yüz ayak” anlamına gelen “centipeda” kelimesi… Peki o zaman kırkayakların kırk adet mi yoksa yüz adet mi ayağı var?
Kırkayakların ismine aldanmamak gerekiyor, aslında kırk tane ayakları yoktur. O zaman kelimenin özü olan “yüz ayak” tan gelme yüz tane ayağı vardır diye düşünüyorsanız, bir kez daha yanıldınız. Yıllardır kapsamlı bir biçimde incelenmelerine rağmen, tam olarak yüz ayağa sahip bir örneği bulunamamıştır.
Rekortmenler
96 ayakla, yüze en yakın ayak sayısına sahip olan kırkayak ise 1999 yılında keşfedilmiştir. Kırkayakların ayak sayıları türlerine göre, ortalama 36’dan 400’e kadar değişmektedir.
Ancak bu ortalama değerleri aşan “İllacme plenipes” kırkayak türü dişilerde 750 adet, erkeklerde ise 562 adet ayağı ile alanında rekoru elinde tutuyor.
Kırkayaklar hakkında kısa genel bilgiler
Türkiye’de yaygın olan türü kahverengi olup boyları yaklaşık 1 ila 2.5 cm - 4 cm arasında değişmektedir.
Kırkayaklar, genellikle açık havada ve nemli ortamlarda yaşarlar. Çiçek tarhlarını ya da bahçeleri mesken tutarlar.
Kırkayaklar için toprağın nemli kaldığı ortamlar uygun yaşam alanlarıdır. Ölü yapraklardan ve buldukları çürümekte olan tahta parçalarından beslenirler.
Kırkayaklar, genellikle sonbaharda göçerler. Sebebi de iklim koşullarının değişmesi ve su baskınlarıdır. Kırkayaklar göç ettiklerinde genellikle evlere (bodrum) girerler.
Kırkayaklar, döşeme altı boşluklarında toplanmış ölü yapraklardan ya da oralarda bulunan yaş ve çürümekte olan tahta parçacıklarından beslenirler.
Yumurtalar toprağa bırakıldıktan sonra genellikle çoğu türler, ikinci yılda cinsel olgunluğa erişirler ve devamında yıllarca yaşarlar.